Όπως έχω αναφέρει σε παλαιότερη δημοσίευσή μου, είμαι φανατικός αναγνώστης του Στήβεν Κινγκ. Συνεπώς ήταν θέμα χρόνου να καταπιαστώ με κάποιο άρθρο σχετικό με το σπουδαίο αυτό συγγραφέα.
Ο Κινγκ θεωρείται από πολλούς ως ο μετρ της λογοτεχνίας τρόμου, έχοντας γράψει πληθώρα θρυλικών μυθιστορημάτων, όπως τα
Κάρυ,
Η Λάμψη,
Το Αυτό και
Μίζερι. Ταυτόχρονα, μας έχει προσφέρει σημαντικά βιβλία φαντασίας (
Το Κοράκι, η σειρά
Ο Μαύρος Πύργος,
Το Πράσινο Μίλι) και ρεαλιστικά έργα (
Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ,
Το Τέλος της Αθωότητας), με αποτέλεσμα να θεωρείται και ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες των ημερών μας εν γένει.
Οι αριθμοί, παρότι δεν αντικατοπτρίζουν πάντοτε την αξία ενός συγγραφέα, είναι ενδεικτικοί για το έργο του Κινγκ: έχει ολοκληρώσει περισσότερα από 50 μυθιστορήματα και 200 διηγήματα και συνεχίζει να είναι ενεργός. Μεταξύ αμέτρητων αμερικανικών και διεθνών βραβείων, έχει επανειλημμένως κερδίσει Locus Awards, Bram Stoker Awards, World Fantasy Awards και British Fantasy Society Awards. Επίσης, έχει προταθεί για το βραβείο Nebula και έχει αποσπάσει από ένα βραβείο Hugo και O. Henry. Το 2003 τιμήθηκε με το μετάλλιο Διακεκριμένης Συνεισφοράς στα Αμερικανικά Γράμματα από το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου των ΗΠΑ.
H ζωή του Στήβεν Κινγκ κάθε άλλο παρά ήρεμη είναι. Ήδη από τη δεκαετία του 1970 ήταν εθισμένος στο αλκοόλ και αργότερα έκανε χρήση πληθώρας ναρκωτικών ουσιών, μεταξύ άλλων κοκαΐνης και μαριχουάνας. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι το πρόβλημα ήταν τόσο σοβαρό κατά τη δεκαετία του 1980, που με ζόρι θυμάται τη συγγραφή του μυθιστορήματος
Cujo. Τον Ιούνιο του 1999 χτυπήθηκε άσχημα από αυτοκίνητο και τραυματίστηκε σοβαρά σε διάφορα όργανα. Χρειάστηκε πέντε επεμβάσεις μέσα σε δέκα μέρες για ν' αποκατασταθεί η υγεία του και πολύ περισσότερο καιρό μέχρι να περάσει ο αφόρητος πόνος στο ισχίο του.
Ο Κινγκ έγραψε μερικά από τα βιβλία του με το ψευδώνυμο Ρίτσαρντ Μπάκμαν (
Έργα Οδοποιίας,
Μπλέιζ κά) και συνεργάστηκε με τον πολυβραβευμένο Πήτερ Στράουμπ σε δύο περιπτώσεις (
Το Φυλαχτό,
Το Μαύρο Σπίτι). Πολλά από τα βιβλία του, και ιδιαίτερα τα τρόμου, φέρουν ενδιαφέροντα κοινά στοιχεία. Συχνά η ιστορία διαδραματίζεται στην πολιτεία του Μέιν, όπου μεγάλωσε και συνεχίζει να ζει (
Οργή,
Νεκρή Ζώνη,
Το Παιχνίδι του Τζέραλντ,
Ο Θόλος κά). Πολλές φορές ο πρωταγωνιστής είναι συγγραφέας (
Σάλεμς Λοτ,
Μίζερι,
Σάκος με Κόκαλα κά), ενώ σε μερικές περιπτώσεις πάσχει από αλκοολισμό (
Η Λάμψη, The Dark Half, Δόκτωρ Ύπνος). Επιπλέον, στα περισσότερα έργα του ασχολείται με το υπερφυσικό (
Κάρυ,
Η Λάμψη,
Το Αυτό,
Ντούμα Κη κλπ).
Μερικά από τα Σημαντικότερα Βιβλία του Στήβεν Κινγκ
Στα ελληνικά, τα έργα του Κινγκ κυκλοφορούν από τον Εκδοτικό Οίκο Λιβάνη, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.
Το
Carrie (Κάρυ) δημοσιεύτηκε το 1974 και αποτελεί το πρώτο μυθιστόρημα του Κινγκ που κυκλοφόρησε. Ξεκίνησε σαν μια σύντομη ιστορία που ο Κινγκ, απογοητευμένος, πέταξε στα σκουπίδια. Η σύζυγός του, ωστόσο, τη μάζεψε και τον έπεισε να τη συνεχίσει.
Το βιβλίο μιλάει για την ομώνυμη πρωταγωνίστρια, μια ντροπαλή και καταπιεσμένη έφηβη, η οποία χρησιμοποιεί τις τηλεκινητικές της δυνάμεις για να εκδικηθεί όσους την καταδυναστεύουν.
Το
Κάρυ είναι ένα από τα πιο πολυαπαγορευμένα βιβλία σε σχολεία των ΗΠΑ, ενώ έχει γίνει πηγή έμπνευσης για τρεις ταινίες (γνωστότερη είναι αυτή του Μπράιαν Ντε Πάλμα με τη Σίσι Σπέισεκ), ένα μιούζικαλ και μια τηλεταινία. Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επιλογή/Θύραθεν.
Το δεύτερο μυθιστόρημα του Κινγκ,
'Salems' Lot (Σάλεμς Λοτ), κυκλοφόρησε το 1975, μετά από απανωτές αλλαγές στον τίτλο του. Είναι εμπνευσμένο από το
Δράκουλα του Μπραμ Στόκερ.
Η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια φανταστική επαρχιακή πόλη του Μέιν. Ο πρωταγωνιστής, Μπεν Μίαρς, έρχεται αντιμέτωπος με ένα βρικόλακα που πρόσφατα μετακόμισε εκεί και προσπαθεί να μετατρέψει τους κατοίκους της σε βαμπίρ.
Σε δύο συνεντεύξεις του, ο Κινγκ έχει δηλώσει πως το συγκεκριμένο μυθιστόρημα είναι το αγαπημένο του. Το Σάλεμς Λοτ έχει μεταφερθεί στην τηλεόραση δύο φορές, το 1979 και το 2004. Το 1995 μεταφέρθηκε από το BBC στο ραδιόφωνο.
Το 1977 κυκλοφόρησε ένα από τα διασημότερα μυθιστορήματα του Κινγκ, ονόματι
The Shining (Η Λάμψη). Είναι εμπνευσμένο από διάφορες προσωπικές του εμπειρίες, συμπεριλαμβανομένου του εθισμού του στο αλκοόλ.
Ο Τζακ Τόρανς, επίδοξος συγγραφέας που προσπαθεί να ξεπεράσει τον αλκοολισμό του, αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός κλειστού ξενοδοχείου, μαζί με το γιο του και τη γυναίκα του. Όταν μια χιονοθύελλα τους αποκλείει από τον έξω κόσμο, οι υπερφυσικές δυνάμεις του ξενοδοχείου οδηγούν τον Τζακ στην τρέλα και την οικογένειά του σε κίνδυνο.
Η Λάμψη ήταν το πρώτο bestseller του Κινγκ και αυτό που τον καθιέρωσε ως έναν εξέχοντα συγγραφέα ιστοριών τρόμου. Αποτελεί το πιο γνωστό έργο του που έχει μεταφερθεί στο σινεμά. Ο Κινγκ, δυσαρεστημένος με την ταινία, επέβλεψε μια μίνι τηλεοπτική σειρά πολλά χρόνια μετά.
To 1978 εκδόθηκε το The Stand (Το Κοράκι), ένα βιβλίο φαντασίας με αρκετά στοιχεία τρόμου. Επανεκδόθηκε το 1990 με διάφορες αλλαγές από τον ίδιο τον Κινγκ.
Ένας άκρως θανατηφόρος ιός, αποτέλεσμα πειραμάτων του αμερικανικού στρατού, απελευθερώνεται κατά λάθος, με αποτέλεσμα η ανθρωπότητα ν' αποδεκατιστεί. Οι επιζήσαντες θα πρέπει πλέον να αγωνιστούν για την επιβίωση, αλλά και να επιλέξουν στρατόπεδα.
Το Κοράκι ήταν υποψήφιο για το World Fantasy Award Καλύτερου Μυθιστορήματος. Παρά τα σχέδια για μια ταινία, τελικά το βιβλίο έγινε μια επιτυχημένη μίνι σειρά το 1994. Το 2008 η Marvel το μετέφερε σε μια μικρή σειρά κόμικς.
To 1982 δημοσιεύτηκε το The Gunslinger (Ο Τελευταίος Πιστολέρο), το πρώτο μέρος της σειράς The Dark Tower (Ο Μαύρος Πύργος). Επηρεασμένος από πολλές διαφορετικές πηγές*, ο Κινγκ ολοκλήρωσε τη σειρά το 2004. Τα υπόλοιπα βιβλία της σειράς είναι: Το Κάλεσμα των Τριών (1987), Οι Ρημαγμένοι Τόποι (1991), Ο Μάγος και η Γυάλινη Σφαίρα (1997), Οι Λύκοι της Κάλα (2003), Το Τραγούδι της Σουζάννα (2004) και Ο Μαύρος Πύργος (2004). Το 2012 εκδόθηκε το The Wind Through the Keyhole (Ο Άνεμος μέσα από την Κλειδαρότρυπα), που χρονικά τοποθετείται μεταξύ του τέταρτου και πέμπτου βιβλίου, αλλά λειτουργεί αυτοτελώς.
Σ' ένα παράλληλο σύμπαν, ο Ρόλαντ Ντεσέιν, το τελευταίο εν ζωή μέλος ενός ιπποτικού τάγματος, αναλαμβάνει να προστατέψει τον Μαύρο Πύργο, το κέντρο όλου του κόσμου, από τις δυνάμεις του χάους.
Ο Κινγκ θεωρεί τη σειρά το magnum opus του. Από το 2007 γίνονται συζητήσεις για τη μεταφορά της στον κινηματογράφο ή την τηλεόραση, αλλά καμία ουσιαστική πρόοδος δεν έχει γίνει. Η Marvel έχει κυκλοφορήσει κόμικς εμπνευσμένα από τη σειρά. Ο Μαύρος Πύργος κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Bell.
Το δέκατο τρίτο μυθιστόρημα του Στήβεν Κινγκ, Pet Sematary (Νεκροταφείο Ζώων), βγήκε το 1983. Όπως και πολλά άλλα έργα του, το βιβλίο αυτό εμπεριέχει αυτοβιογραφικά στοιχεία.
Μια οικογένεια μετακομίζει σ' ένα παλιό σπίτι στην εξοχή του Μέιν και όλα φαίνεται να είναι ιδανικά. Η φρίκη ωστόσο ελλοχεύει στο κοντινό δάσος. όπου γενιές και γενιές αθώων παιδιών θάβουν τα πεθαμένα ζωάκια τους.
Το Νεκροταφείο Ζώων προτάθηκε για το World Fantasy Award Καλύτερου Μυθιστορήματος, ενώ έγινε ταινία, μάλλον μέτρια, το 1989.
Το 1986 κυκλοφόρησε το It (Το Αυτό), ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του Κινγκ.
Το βιβλίο ακολουθεί τις περιπέτειες επτά παιδιών και αργότερα την επανένωσή τους ως ενήλικες. Οι φίλοι τρομοκρατούνται από το ομώνυμο πλάσμα, το οποίο παρότι εμφανίζεται με τη μορφή ενός κλόουν, εκμεταλλεύεται τις φοβίες των θυμάτων του, ώστε να μεταμορφώνεται ανάλογα.
Το Αυτό προτάθηκε και κέρδισε αρκετά βραβεία και ήταν νούμερο ένα στις πωλήσεις στις ΗΠΑ το 1986. Μια τηλεταινία βασισμένη στο βιβλίο βγήκε το 1990 και έκτοτε γίνονται προσπάθειες για τη μεταφορά του και στη μεγάλη οθόνη.
Άλλο ένα πολυαγαπημένο βιβλίο του Κινγκ είναι το Misery (Μίζερι), που κυκλοφόρησε το 1987. Ο Κινγκ έγραψε το μυθιστόρημα αυτό, ύστερα από τις αρνητικές αντιδράσεις πολλών φαν του για το βιβλίο φαντασίας The Eyes of the Dragon (1987).
Ο Πωλ Σέλντον, διάσημος συγγραφέας ρομαντικών μυθιστορημάτων, χάνεται σε μια χιονοθύελλα. Για καλή του τύχη (;) όμως σώζεται από την Άννι Γουίλκς, πρώην νοσοκόμα και μεγάλη θαυμάστριά του.
Με το
Μίζερι ο Κινγκ απέσπασε το πρώτο του Bram Stoker Award. Το βιβλίο έγινε
ταινία το 1990 και αποτελεί τη μοναδική ταινία βασισμένη σε έργο του Κινγκ που έχει κερδίσει Όσκαρ. Επίσης, έχει μεταφερθεί στο θέατρο. Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί από τις εκδόσεις Bell.
Το 1996 ήρθε άλλο ένα εμβληματικό έργο του Κινγκ. Δεν είναι άλλο από το The Green Mile (Το Πράσινο Μίλι), που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες. Το βιβλίο αυτό θεωρείται δείγμα μαγικού ρεαλισμού.
Ο Πωλ Έτζκομπ είναι ένας φύλακας και επόπτης εκτελέσεων σε μια αμερικανική φυλακή των αρχών του 1930. Η ζωή του αλλάζει όταν έρχεται σ' επαφή με τον έγχρωμο θανατοποινίτη Τζον Κόφι, ο οποίος επιδεικνύει υπερφυσικές δυνάμεις.
Το βιβλίο αυτό κέρδισε το Bram Stoker Καλύτερου Μυθιστορήματος και προτάθηκε για βραβεία British Fantasy και Locus. Η ομώνυμη ταινία, που κυκλοφόρησε το 1999, ήταν υποψήφια για τέσσερα Όσκαρ. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell.
Το 1998 εκδόθηκε το Bag of Bones (Σάκος με Κόκαλα), ένα από τα βιβλία του Κινγκ με τις καλύτερες κριτικές.
Τέσσερα χρόνια μετά το θάνατο της γυναίκας του, ο συγγραφέας Μάικ Νούναν αδυνατεί να γράψει έστω και μια λέξη. Ο ύπνος του στοιχειώνεται από εφιάλτες σχετικά με το εξοχικό τους και παρά το γεγονός, ή και εξαιτίας του, αποφασίζει να επιστρέψει στο απομονωμένο σπίτι δίπλα στη λίμνη.
Το μυθιστόρημα κέρδισε δύο λογοτεχνικά βραβεία και το 2011 έγινε μίνι τηλεοπτική σειρά. Στα ελληνικά έχει βγει από τις εκδόσεις Bell.
Το 2011 δημοσιεύτηκε το 11/22/63 (22/11/63). Είναι ένα από τα πιο διαφορετικά έργα του Στήβεν Κινγκ, καθώς κινείται στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας.
Ο καθηγητής αγγλικής φιλολογίας Τζέικ Έπινγκ ανακαλύπτει με το φίλο του Αλ ότι η αποθήκη στο μικρό εστιατόριο του τελευταίου είναι μια πύλη στο χρόνο και βγάζει σε μια συγκεκριμένη μέρα του 1958. Έτσι, οι δυο τους αποφασίζουν να γυρίσουν στο παρελθόν, ώστε ν' αποτρέψουν τη δολοφονία του Τζον Κένεντι.
Το μυθιστόρημα αυτό έτυχε ευρείας αποδοχής, παραμένοντας στη λίστα των αμερικανικών besteseller για πάνω από 17 βδομάδες, ενώ προτάθηκε για διάφορα λογοτεχνικά βραβεία. Από τις αρχές του 2013 γίνονται συζητήσεις για τη μεταφορά του στην τηλεόραση. Στη χώρα μας κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Bell.
Ένα από τα δύο μυθιστορήματα του Κινγκ που κυκλοφόρησαν τo 2013 είναι το Doctor Sleep (Δόκτωρ Ύπνος). Αποτελεί σίκουελ της θρυλικής Λάμψης.
Η ιστορία συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε στο προηγούμενο βιβλίο. Ο μεσήλικας πια Ντάνι Τόρανς, γιος του Τζακ, προσπαθεί να σώσει ένα ξεχωριστό δωδεκάχρονο κορίτσι από μια συμμορία παραφυσικών δολοφόνων.
Το μυθιστόρημα έπιασε την πρώτη θέση στη λίστα bestseller των New York Times. Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Bell.
Πέρα, όμως, από τα παραπάνω μυθιστορήματα, ο Κινγκ έχει γράψει πολλές σπουδαίες νουβέλες και διηγήματα. Μερικά από αυτά τα έργα είναι τα εξής:
- Children of the Corn (1977): μεταφέρθηκε στο σινεμά το 1984 και έγινε η πηγή ενός επιτυχημένου franchise ταινιών τρόμου.
- Apt Pupil (1982 - Το Καλοκαίρι της Διαφθοράς, Επιλογή/Θύραθεν): έγινε ταινία το 1998, με πρωταγωνιστές τους Ίαν ΜακΚέλλεν και Μπραντ Ρένφρο.
- The Body (1982 - Τέλος της Αθωότητας, Επιλογή/Θύραθεν): η ταινία που βασίστηκε στη νουβέλα αυτή, Stand by Me (1986), προτάθηκε για ένα Όσκαρ και δύο Χρυσές Σφαίρες.
- Rita Hayworth and the Shawshank Redemption (1982 - Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ, Επιλογή/Θύραθεν): μια από τις γνωστότερες μεταφορές έργου του Κινγκ είναι η ομώνυμη ταινία με τους Τιμ Ρόμπινς και Μόργκαν Φρίμαν.
- The Man in the Black Suit (1994): κέρδισε τα βραβεία World Fantasy και O. Henry Καλύτερου Διηγήματος.
- 1408 (1999): η ταινία του 2007 κέρδισε κοινό και κριτικούς.
Ο Κινγκ έχει γράψει και μερικά δοκίμια με ποικίλα θέματα. Από αυτά ξεχωρίζουν τα Danse Macabre (1981), σχετικά με το είδος του τρόμου στα μέσα ψυχαγωγίας, και On Writing (2000 - Περί Συγγραφής, Bell), στο οποίο γράφει για τη συγγραφική τέχνη, αλλά και τη ζωή του.
_____ _____ _____
*Και ο Μικρός ο Ρόλαντ στον Σκοτεινό τον Πύργο Ήρθε (γνωστό ποίημα του Άγγλου Ρόμπερτ Μπράουνινγκ), Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, ταινίες γουέστερν, Αρθουριανοί Θρύλοι και άλλα.
