Το Σύγχρονο Κορεατικό Σινεμά

Εδώ και δέκα με δεκαπέντε χρόνια ο κινηματογράφος της Νότιας Κορέας συμπεριλαμβάνεται στους καλύτερους του κόσμου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι, μάλιστα, που τον θεωρούν τον κορυφαίο όλων στις μέρες μας. Όποια κι αν είναι η αλήθεια, ο νοτιοκορεάτικος κινηματογράφος μας έχει προσφέρει αναρίθμητες ταινίες υψηλότατου επιπέδου. Μπορεί να μην είναι όλες αριστουργήματα, αλλά η συντριπτική τους πλειονότητα δεν πρόκειται να ξεθωριάσει με το πέρασμα του χρόνου.

Το μεγάλο μπαμ στο σινεμά της Ασιατικής αυτής χώρας πραγματοποιήθηκε στα τέλη του περασμένου αιώνα. Το 1998 εννιά νοτιοκορεάτικα έργα μπήκαν στο top 20 του εγχώριου box office. Η ταινία, ωστόσο, που κατά πολλούς σηματοδοτεί την έναρξη του νέου νοτιοκορεάτικου κινηματογράφου είναι το Shiri (1999), μια καταιγιστική ταινία δράσης, στα πρότυπα παρόμοιων παραγωγών από το Χόλιγουντ και το Χονγκ Κονγκ. Το έργο αυτό κατάφερε να συνδυάσει τον παραδοσιακό τρόπο αφήγησης της Νότιας Κορέας (pansori) με τις κινηματογραφικές αξίες της Δύσης.

Μπορεί το Shiri να είναι μια περιπέτεια χωρίς ιδιαίτερο βάθος,
αλλά σίγουρα επηρέασε πλήθος σκηνοθετών

Οι αρχές της δεκαετίας λειτούργησαν ως η περίοδος γνωριμίας των Νοτιοκορεατών σκηνοθετών με κοινό και κριτικούς του υπόλοιπου κόσμου. Το 2000 έφερε στο προσκήνιο τους σκηνοθέτες Τσαν-γουκ Παρκ και Τζι-γουν Κιμ, ενώ λίγα χρόνια αργότερα άρχισε να λάμπει το άστρο του Κι-ντουκ Κιμ, με τα υπέροχα Spring, Summer, Fall, Winter... and Spring (2003) και 3-Iron (2004). Το 2003 ο Τζουν-χο Μπονγκ σκηνοθέτησε ένα υποδειγματικό φιλμ μυστηρίου, το Memories of Murder.

Oldboy, αναμφισβήτητα η πιο γνωστή νοτιοκορεάτικη ταινία

Ξεχωριστή θέση κατέχει η Τριλογία της Εκδίκησης, όπως ονομάστηκε από τους κριτικούς, του Τσαν-γουκ Παρκ. Ιδιαίτερα η δεύτερη ταινία, Oldboy (2003), θεωρείται από πολλούς -και όχι άδικα- η πιο αντιπροσωπευτική του σύγχρονου νοτιοκορεάτικου κινηματογράφου. Οι άλλες δύο, Sympathy for Mr. Vengeance (2002) και Sympathy for Lady Vengeance (2005) έλαβαν επίσης πολύ καλές κριτικές.

Το 2006 είδαμε το Host του Τζουν-χο Μπονγκ, μια ταινία τρόμου με έντονα στοιχεία δράματος, η οποία πλέον φιγουράρει στο νούμερο δύο των μεγαλύτερων εισπρακτικών επιτυχιών στη χώρα. Η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα έκλεισε με έργα όπως το The Chaser (2008) του Χονγκ-τζιν Νο και το Mother (2009) του Τζουν-χο Μπονγκ. Έκτοτε, οι θαυματουργοί από τη Νότιο Κορέα μας προσέφεραν ταινίες όπως τα I Saw the Devil (2010), The Man from Nowhere (2010) και Miracle in Cell No. 7 (2013).

To Welcome to Dongmakgol (2005) του Κουάνγκ-χιούν Παρκ είναι
μια από τις πολλές ταινίες που ασχολείται με τον τραυματικό εμφύλιο του 1950

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι Νοτιοκορεάτες τα καταφέρνουν καλά με όποιο είδος κι αν καταπιαστούν. Από ευχάριστες ρομαντικές κομεντί μέχρι εντυπωσιακές πολεμικές ταινίες και αγωνιώδη θρίλερ, υπάρχει μια τεράστια ποικιλία ταινιών. Δεν είναι λίγα άλλωστε τα παραδείγματα ταινιών που ακροβατούν μεταξύ πολλών ειδών, όπως το A Tale of Two Sisters (2003) του Τζι-γουν Κιμ, συνδυασμός δράματος και horror.

Ένα άλλο γνώρισμα των νοτιοκορεάτικων ταινιών είναι το ότι καταφέρνουν να έχουν το λεγόμενο «πακέτο»: εξαιρετική σκηνοθεσία, έξυπνο σενάριο, απίστευτες ερμηνείες, πανέμορφη φωτογραφία και μερικές φορές μαγευτική μουσική. Οι σκηνοθέτες, που πολύ συχνά είναι και οι σεναριογράφοι, καταφέρνουν ν' αναπτύσσουν τους χαρακτήρες και ν' αφηγούνται με πολύ ωραίο τρόπο τις ιστορίες τους. Αποτέλεσμα; Ταινίες που σε καθηλώνουν. Ακόμα κι αν δεν σ' ενθουσιάσουν, δε θα είναι χάσιμο χρόνου.

Αυτό, ωστόσο, που κάνει τους δημιουργούς τόσο τρομερούς είναι η ωμή ματιά στην πραγματικότητα. Δε φοβούνται να δείξουν το αληθινό πρόσωπο της χώρας και του ανθρώπου γενικότερα. Δεν έχουν ταμπού, δε θα προσπαθήσουν να παρουσιάσουν μια άλλη Κορέα. Κατανοούν πλήρως τη δύναμη της εικόνας, δε θα σε κουράσουν με άχρηστα καρέ και θα πουν αυτό που θέλουν ξεκάθαρα.

Σκηνή από το Peppermint Candy (1999) του Τσανγκ-ντονγκ Λι

Η αλήθεια είναι ότι αρκετές από τις ταινίες τους εμπεριέχουν στοιχεία υπερβολής. Με αυτό τον τρόπο, όμως, καταφέρνουν να πουν πράγματα που οι δημιουργοί παραδοσιακών δυνάμεων (ΗΠΑ, Γαλλία κλπ) αδυνατούν ή δεν ενδιαφέρονται ν' ασχοληθούν.

Προσφάτως, οι Τζι-γουν Κιμ, Τζουν-χο Μπονγκ και Τσαν-γουκ Παρκ δοκίμασαν τις δυνάμεις τους στο Χόλιγουντ με τις ταινίες The Last Stand, Snowpiercer και Stoker αντίστοιχα. Παρότι οι δυο τελευταίες είναι σίγουρα καλοφταγμένες, εντούτοις δεν έφτασαν στα υψηλά επίπεδα που μας είχαν συνηθίσει με τις «σπιτικές» τους ταινίες.

Σκοπίμως δεν έχει γίνει αναφορά σε πολλές σπουδαίες ταινίες του ρεύματος αυτού, κάτι που θα μετέτρεπε το συγκεκριμένο άρθρο σε μια άχαρη λίστα. Ένα γκουγκλάρισμα εξάλλου μπορεί να σου λύσει τα χέρια και να βρεις τις κατά κοινή ομολογία καλύτερες.